Adana’da doğan bir bebekten topuk kanı alınmaması nedeniyle açılan dava sonucunda 2.5 aylık bebeğe kayyum atanmıştır. Bebeğin babası, bu karara itiraz ederek “Benim çocuğum belediye mi ki kayyum atanıyor” demiştir. Bu durumun ardından, “topuk kanı almak zorunlu mu”, “alınmazsa ne olur”, “topuk kanı testi neyi gösterir” gibi sorular gündeme gelmiştir.
Türkiye’de yapılan tarama programları kapsamında, topuk kanı ile bebeklerde genetik ve metabolik hastalıklar araştırılmaktadır. Topuk kanı nedir, neden alınır ve Türkiye’de zorunlu mudur gibi sorular da merak edilmektedir.
Topuk kanı, yenidoğan bebeklerden alınan küçük bir kan örneğidir ve genellikle bebeğin topuğundan alınır. Bu testin amacı, bebeklerde belirli hastalıkları erken teşhis ederek tedaviye erken başlamaktır. Erken teşhis, hastalıkların etkilerini azaltabilir veya tamamen tedavi edebilir.
Türkiye’de 1987 yılında başlayan topuk kanı tarama programı, 2006 yılında Ulusal Yenidoğan Tarama Programı’na dönüştürülmüştür. Bu program kapsamında, yenidoğan bebeklere topuk kanı alınması devlet tarafından zorunlu tutulmaktadır.
Eğer topuk kanı alınmazsa, bebeklerde bazı hastalıklar erken dönemde fark edilemeyebilir. Bu durum, tedavinin gecikmesine, hastalıkların ilerlemesine ve tedavi sürecinin zorlaşmasına neden olabilir. Örneğin, fenilketonüri gibi hastalıkların tedavi edilmemesi durumunda zihinsel gelişim geriliği gibi kalıcı hasarlara yol açabilir.
