Almanya, uzun süredir ekonomik ve güvenlik politikalarında temkinli bir yaklaşım izlerken, son dönemde hem iç hem de dış dinamiklerin baskısıyla önemli bir dönüşüm yaşıyor.
Ülkenin altyapı sorunları ve savunma kapasitesindeki eksiklikler, yıllardır tartışma konusu olmuştu. Bu bağlamda Almanya’nın üst meclisi Bundesrat, savunma, altyapı ve iklim koruma alanlarına milyarlarca euro’luk yatırım yapacak dev bir harcama paketini onayladı.
500 MİLYAR EURO’LUK DEVASA SAVUNMA FONU
Bu hafta başında, Alman milletvekilleri anayasada tarihi bir değişikliği kabul ederek hükümet harcamalarında görülmemiş bir artışın önünü açtı. Borç reformu planı, Almanya’nın anayasal “borç freni” mekanizmasından savunma harcamalarını muaf tutuyor; bu mekanizma, hükümetin borçlanmasını sıkı bir şekilde sınırlıyordu. Ayrıca, altyapı yatırımları için 500 milyar euro’luk özel bir fon ayrıldı.
YASALAŞTI
Borç frenini gevşetme önerisi, Hristiyan Demokrat Birliği (CDU) ve Sosyal Demokratlar (SPD) tarafından ortaya atıldı. Her iki parti, bu reformu mevcut parlamentodan hızla geçirmeye çalışıyordu. Şubat ayındaki seçimlerde sandalye sayılarını artıran aşırı sol ve aşırı sağ milletvekillerinin, prensipte plana karşı çıkmaları nedeniyle, yeni parlamentoda reformun engellenebileceği endişesi hakimdi. Plan, Yeşiller Partisi’ne iklim yatırımları için 100 milyar euro (109 milyar dolar) taahhüt edilmesiyle Bundestag’da kabul edildi. Bugün Bundesrat’taki oylama ile paket, üst meclisten de geçerek yasalaştı.
SAVUNMA FONUNUN OLUŞTURULMASINA NEDEN OLAN SÜREÇ
Almanya, Rusya’nın Avrupa’daki agresif tutumu, ABD’nin NATO’ya desteğindeki belirsizlik, Bundeswehr’in modernizasyon ihtiyacı, altyapı sorunları ve siyasi değişimler nedeniyle kalıcı bir savunma fonu oluşturma kararı aldı. 2022’de Scholz’un başlattığı 100 milyar euro’luk fonun tükenmesi ve Trump’ın ikinci döneminde Avrupa savunmasına yönelik baskıları, Almanya’nın kendi kapasitesini artırmasını zorunlu kıldı. 2025 seçimlerinde CDU’nun iktidara gelmesiyle güvenlik ve ekonomik durgunlukla mücadele için reform kaçınılmaz hale geldi. Almanya’nın bu hamlesi, AB’nin ortak savunma girişimleriyle de örtüşüyor.
PAKETİN İÇERİĞİ
Savunma Harcamaları: Paket, savunma ve güvenlik harcamalarını borç freni kurallarından muaf tutuyor. Bu, Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYİH) %1’ini aşan savunma harcamalarının borç limitlerine takılmadan finanse edilebileceği anlamına geliyor. Ayrıca, istihbarat teşkilatları ve Ukrayna’ya yardım gibi güvenlik kalemleri de bu kapsama dahil.
Altyapı Fonu: 500 milyar euro’luk (yaklaşık 544 milyar dolar) bir özel fon oluşturuldu. Bu fon, önümüzdeki 12 yıl boyunca Almanya’nın köhneleşmiş altyapısına (ulaşım, enerji şebekeleri, konut vb.) yatırım yapmak için kullanılacak. Fon, borçlanma yoluyla finanse edilecek ve olağan bütçe dışında tutulacak.
İklim ve Ekonomi: Yeşiller Partisi’nin baskısıyla, altyapı fonunun 100 milyar eurosu iklimle ilgili harcamalara (örneğin, yeşil enerji projeleri) ayrıldı.
Ukrayna’ya Destek: Paket, “uluslararası hukuka aykırı olarak saldırıya uğrayan devletlere” yardım harcamalarını da borç freninden muaf tutuyor. Bu, Ukrayna’ya 2025’te ek 3 milyar euro’luk yardımın yolunu açıyor ve toplam yardım miktarını 7,3 milyar euro’ya çıkarıyor.