Ulusal bir haber kanalının Antarktika üzerine hazırlanan son derece detaylı bir harita hakkında yaptığı haberi sizlerle paylaşmak istiyoruz. İngiliz Antarktika Araştırmaları (BAS) liderliğinde bir araya gelen uluslararası bilim insanları, Antarktika’nın buzul örtüsünün altındaki yapıyı en ayrıntılı şekilde haritalamak için büyük bir başarıya imza attı. “Bedmap3” ismi verilen bu kapsamlı harita, 60 yıldan fazla araştırma verisinin birleştirilmesiyle oluşturuldu ve kıtanın daha önce keşfedilmemiş alanlarını gün yüzüne çıkardı.
Uçaklar, uydular, gemiler ve köpekli kızaklar kullanılarak elde edilen verilerle hazırlanan bu harita, Antarktika’nın 27 milyon kilometrekarelik buzul örtüsünün altındaki gizli dağları ve derin kanyonları net bir şekilde gösteriyor. Scientific Data dergisinde yayımlanan bu harita, aynı zamanda kıtanın en kalın buzlarının hangi bölgelerde bulunduğunu da ortaya koydu. Önceki verilere göre Adélie Land’deki Astrolabe Havzası’nda olduğu düşünülen en kalın buz, yeni değerlendirmelere göre Wilkes Land’deki bir kanyona kaydırıldı ve burada buz kalınlığının 4.757 metreye kadar ulaştığı belirlendi. Bu kalınlık, Birleşik Krallık’taki Shard gökdeleninin 15 katından daha yüksek.
Bedmap3 haritası, bilim insanlarının Antarktika’nın buz tabakası ile yatak arasındaki etkileşimleri incelemelerine olanak tanıyan önemli bir araç haline geldi. Dr. Hamish Pritchard, bu haritanın, buzun kıta boyunca nasıl hareket ettiğini anlamalarına ve sıcaklıkların arttığı bir ortamda buz tabakasının nasıl evrileceğini tahmin etmelerine yardımcı olacağını belirtti.
Bedmap3, 2001’de başlatılan ve Antarktika’nın kaya yatağını haritalama amacı güden çalışmaların üçüncü aşaması olarak dikkat çekiyor. Önceki çalışmalardan çok daha kapsamlı olan bu harita, eski verilerin iki katı kadar veri içeriyor ve 500 metre aralıklarla işlenmiş veri noktalarına sahip. Bu sayede, Doğu Antarktika, Güney Kutbu çevresi, Antarktika Yarımadası ve Batı Antarktika kıyılarındaki büyük bilgi boşlukları dolduruldu. Ayrıca, daha önce tam olarak haritalanamayan derin vadiler ve kayalık dağlar gibi bölgeler de artık daha doğru bir şekilde gösteriliyor.
Yeni uydu verileri, buz tabakasının yüksekliği ve şekli ile kıtanın kenarındaki yüzen buz raflarının kalınlığını daha hassas bir şekilde kaydederek, buzun okyanusla buluştuğu ve yüzeye çıkmaya başladığı kara oturma hatlarının daha net bir şekilde görünmesini sağladı.
Bu harita, Antarktika Buz Tabakası’nın daha önce düşündüğümüzden çok daha kalın ve büyük olduğunu ortaya koyuyor. Bu durum, kıtanın kenarlarına sıcak okyanus suyunun girmesiyle erime riskinin arttığını ve dolayısıyla Antarktika’nın daha savunmasız hale geldiğini gösteriyor. BAS’tan haritalama uzmanı Peter Fretwell, Bedmap3’ün Antarktika’daki buzulların gelecekte nasıl davranacağını daha iyi anlamamıza yardımcı olacak önemli bir kilometre taşı olduğunu vurguladı.
