Cumhuriyet Dönemi Roman Eğilimleri
1950 ve 1980 arasında Cumhuriyet Dönemi roman eğilimleri şu şekilde sınıflandırılmıştır:
Toplumcu Gerçekçi Romanlar
Bu dönemde köy-kasaba edebiyatı olarak da adlandırılan tarza yönelen yazarlar, toprak kavgaları, tarımın makineleşmesi ve köyden kente göç gibi konuları eserlerinde işledi. Yaşar Kemal, Orhan Kemal, Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Kemal Tahir, Mahmut Makal, Dursun Akçam, Necati Cumalı, Tarık Buğra gibi isimler halkın yerel ağızdaki dil özelliklerine önem vererek sanat toplum içindir anlayışıyla eserler yazdı.
Milli ve Dini Duyarlılıkları Yansıtan Romanlar
Mustafa Necati Sepetçioğlu ve Hüseyin Nihal Atsız gibi yazarlar milli tarihe duyarlılık gösterirken aynı zamanda milli ve dini konuları da eserlerinde işledi. Samiha Ayverdi, Emine Işınsu, Sevinç Çokum, Mustafa Miyaseoğlu, Ömer Okçu ve Rasim Özdenören ise dini hassasiyetlerini ön plana alarak eserler yazdı.
Modernist Romanlar
1960’lı yıllarda ortaya çıkan modernist romanlarda bireyin iç dünyası, bunalımları ve yalnızlıkları ele alındı. Yusuf Atılgan, Adalet Ağaoğlu, Ferit Edgü, Pınar Kür ve Oğuz Atay gibi yazarlar modernist anlayışla eserler kaleme aldı.
Bireyin İç Dünyasını Esas Alan Romanlar
Bu anlayışta bireyin psikolojisine odaklanılarak eserler verildi. Yazarlar, psikoloji biliminden yararlanarak bireyin iç dünyasını çözümledi.
Cumhuriyet Dönemi Roman Özellikleri
Yazarlar ilk yıllarda kendi gözlemlerini yansıttıkları romanlar yazdılar. Gerçekçilik her zaman önde oldu ve bireysellikten ziyade toplumsal konular işlendi. Yazarlar farklı yönlerde eserler verirken, Türl romancılığında çeşitli yönelimler ve eserler ortaya çıktı.1950’li yıllarda KÖy Enstitüsü mezunu olan yazarlar kÖy ve kasaba konulu eserleriyle dikkat çekti. 1960’lı yıllardan itibaren yenilikçi anlayışla modernist eserler yazılmaya başlandı. Bu dönemde farklı anlatım teknikleri ve postmodern etkiler de görüldü. 1970 ve 1980 yılları arasında roman yazarlarında artış yaşandı ve toplumsal sorunlar Almanya’ya göç eden Türklerin sorunları da ele alındı.
