Medd-i Lazım Nedir?
Meddi lazım, kesinlikle uzatılması gereken med anlamına gelir. Med harfinin ardından lâzımî sükûn gelirse, medd-i lâzım meydana gelir. Başka bir deyişle, med harfi sonrasında cezimli ya da şeddeli bir harf gelirse medd-i lâzım oluşur. Okunuşu itibariyle Medd-i lâzım asli med sonrasında üç elif eklenerek dört elif miktarı uzatılır.
Harf-i medden biri varsa harf-i medd ardından sebeb-i med, cezimli veya şeddeli harf yani sükûnu med bir kelime içinde bulunduğunda, medd-i lâzım oluşur.
Meddi Lazım Çeşitleri
Medd-i lâzım kendi içinde dört maddeye ayrılır:
– Medd-i Lâzım Kelimeyi Müsakkale: Bir kelime içinde med harfi ardından med sebebi gelen lâzımî sükûnun şeddeli şekilde gelmesiyle oluşur. Örneğin: لاَ تُضَارُّ
– Meddi Lâzım Kelimeyi Muhaffefe: Bir kelime içinde med harfi ardından med sebebi gelen lâzımî sükûnun cezimli şekilde gelmesiyle oluşur. Örneğin: اٰلْٰٓنَ
– Medd-i Lâzım Harf-i Müsakkale: Kelimede med harfi ardından med sebebi gelen lâzımî sükûn ayrı bir harf üzerinde şeddeli olarak gelirse oluşur. Örneğin: ( الٓ ) ألَفِْ لآمِّيمْ
– Medd-i Lâzım Harf-i Muhaffefe: Kelimede med harfi sonrasında med sebebi gelen lâzımî sükûn başka bir harf üzerinde cezimli şekilde gelmesiyle oluşur. Örneğin: ( قٓ )
Medd-i Lazım Örnekleri Nelerdir?
Örnek 1: وَلَ الضَّٓالّ۪ينَ
Dad ( ض ) harfi ardından gelen elif ( ا ) med harfidir. Bu harften sonra şeddeli lam harfinin ( ( لْ لِ = لِّ geldiği görülür. Şeddeli harflerde sükûn da lâzımî sükûndur. Bu nedenle med harfi sonrasında lâzımî sükûn gelmesiyle medd-i lâzım olmaktadır. Dad ( ض ) harfi, 4 elif miktarı kadar uzatılarak okunmaktadır.
Örnek 2: يٰسٓ
Mukatta’a harflerinden biri olan bu örnek يَا س۪يٓنْ dir. س۪يٓنْ deki ya ( ي ) med harfidir. Med harfi sonrasında cezimli nun ( نْ ) geldiği görülür. Cezimli harfin sükûnu lâzımî sükûndur. Bu nedenle med harfi ardından lâzımî sükûn gelmesiyle medd-i lâzım olur. Sin ( س ) harfi de 4 elif miktarı kadar uzatılarak okunur.
Medd-İ Munfasıl Nedir? Medd-İ Munfasıl Örnekleri Hangileridir?
