Suriye’de Esad rejiminin devrilmesi sonrasında başlayan yeni dönemde yapılandırma süreci hız kazanıyor. 8 Aralık 2024 tarihinde devrilen Esad’ın yerine geçici Cumhurbaşkanı olarak atanan Ahmed eş-Şara, reform çalışmalarına hız verdi ve geçici anayasa hazırlıklarına başladı. Ülkenin temel yasası olarak kullanılacak geçici anayasa metni, 53 maddeden oluşan bir beyanname şeklinde onaylandı ve geçiş döneminin 5 yıl olarak belirlendi.
Geçici anayasa beyannamesi, Şara tarafından oluşturulan 7 kişilik bir komite tarafından hazırlandı. Ülke genelinde otorite kurma çabaları gösteren Şara yönetimi, son dönemde Esad yanlıları, Dürzi topluluğu ve PKK/YPG’ye karşı askeri ve diplomatik adımlar atarken, beyannamenin bazı maddeleri bu konulara odaklanıyor. Ayrıca kadınların ve etnik, dini azınlıkların demokratik haklarının korunması da öne çıkan konular arasında bulunuyor.
Geçici Anayasa Komisyonu Başkanı Abdulhamid el-Awak, beyannamenin toplumsal güvenlik ile haklar ve özgürlükler arasında denge kurmayı amaçladığını belirtti. Ayrıca beyanamenin kuvvetler ayrılığı ilkesini desteklediğini vurgulayan el-Awak, özel mahkemelerin ve olağanüstü yargı organlarının kaldırılacağını açıkladı. Başkanın geçiş döneminde olağanüstü hal ilan etme yetkisinin büyük ölçüde kaldırıldığını ifade eden el-Awak, beyannamenin devlet başkanına tanınan istisnai yetkileri sınırladığını ve yargı bağımsızlığını garanti altına aldığını belirtti.
